Dat was recent de vraag van Giancarlo Carbon aan zijn netwerk. De vraag naar de definitie en afbakening van het begrip sociale onderneming is relevant aangezien er van de overheid steeds vaker wordt gevraagd om in te kopen bij sociale ondernemingen. Maar wat zijn dat eigenlijk sociale ondernemingen?
Giancarlo , Manager Bureau Social Return Amsterdam, heeft verschillende reacties vanuit het netwerk gekregen waarvoor hartelijk dank. Het is hem duidelijk geworden is dat het begrip ‘sociaal ondernemen’ of 'sociale onderneming' geen consensus bestaat en verschillende definities en achtergronden kent. Een beetje de spreekwoordelijke 'appels en peren'. Toch heeft hij geprobeerd om vanuit de invalshoek overheidsinkoop (uitvraag) en het verhogen van de arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen tot een indeling en afbakening te komen.
4 x inkopen bij sociale ondernemers
1 - 'Gewone' ondernemingen of bedrijven die een ‘sociaal beleid’ voeren of maatschappelijk verantwoord ondernemen hebben omarmt. Nederland kent maar liefst 1.9 miljoen bedrijven (CBS 2020). Een bijdrage leveren aan de arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen wordt in dit kader vaak ‘gemunt’ als #sociaalondernemen. Een instrument als de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) kan inzicht geven in de mate waarin organisaties meer dan gemiddeld 'sociaal onderneemt' c.q. een bijdrage levert aan de arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen. Lees hier meer over de Prestatieladder Socialer Ondernemen.
2 - De steeds groter wordende groep sociale ondernemers en bedrijven voldoet aan de Europese definitie van ‘sociale onderneming’ (social enterprises). Dit zijn er circa 5.000 (bron: social enterprise) - 31% van de social enterprises die meedeed aan de monitor van Social Enterprise NL in 2020 had als primair doel het verhogen van de arbeidsparticipatie van een kwetsbare groep (sociale firma’s). Zie voor meer informatie de factsheet van Social Enterprise NL. De Code Sociale Ondernemingen is een manier om je als sociale onderneming in de zin van social enterprise te laten erkennen en herkennen. Lees hier ook meer over het verschil tussen de Code Sociale Ondernemingen en een PSO.
3 - Daarnaast de ondernemingen (sociale firma's) die (ook) aan de kwantitatieve criteria van artikel 2.82 Aw voldoen. De PSO 30+ certificeert deze sociale firma's. Op die moment hebben 284 organisaties een PSO 30+ certificering (bron PSO Nederland). Meer info op de website van PSO Nederland.
4 - Afsluitend specifieke voor Amsterdam: de erkende Amsterdamse Sociale Firma. De specifieke afbakening maakt het mogelijk dat ook organisaties die (naast sociaal werk) dagbestedingsactiviteiten aanbieden en/of onderdeel zijn van een moederorganisatie onder de definitie vallen. Bij sociaal inkopen en de invulling van social return richt Amsterdam zich bij inkoop en social return (vooralsnog) op deze categorie sociale . Meer info op de website van de gemeente Amsterdam.
Reacties op deze indeling van harte welkom.
En uiteraard zijn ook andere indeling en invalshoeken mogelijk als het gaat om sociaal inkopen: IF AT FIRST THE IDEA IS NOT ABSURD, THEN THERE IS NO HOPE FOR IT
