1434x bekeken

Als er ergens over gezeurd wordt op de werkvloer, dan is het wel over de koffie. Slootwater, veel te sterk, bitter, lekker bakkie... Als de koffie niet lekker is, wordt dat de aanbestedende dienst aangerekend. Dus geeft u medewerkers de kans om mee te doen aan ‘de smaaktest’. Maar... hoe beoordeel je de smaak van koffie?

Lekker kopje koffie? 3 redenen waarom De Smaaktest niet werkt

Beoordelen lijkt zo simpel...

Alle koffieleveranciers zetten een automaat neer. Vervolgens drinken tientallen medewerkers een bekertje koffie of thee en geven hun oordeel. De leverancier met de hoogste score wint. Simpel, toch? De bedoeling is natuurlijk, dat de smaak van koffie een belangrijke wegingsfactor is in de selectie van de volgende koffieleverancier. Ik zie dat het daar in de praktijk vaak mis gaat, want:

1. ‘Lekker’ is een subjectief begrip

Professionele koffieproevers beoordelen koffie op allerlei aspecten. Uw proevers hebben minder geoefende smaakpapillen, maar ook zij hebben zo hun voorkeur. De een houdt van bitter, de ander van zuur, zilt of zoet. Smaken verschillen, ook voor wat betreft de sterkte van de koffie. Wie bepaalt er wat ‘lekker’ is? Wat is de ideale grootte en samenstelling van uw steekproef om een beeld te krijgen van wat de gemiddelde medewerker ‘lekker’ vindt? En laten we eerlijk zijn: wie proeft de verschillen nog, na een aantal kopjes koffie?

2. Het referentiekader van proevers verschilt

Een tweede reden dat het mis gaat, is het referentiekader van de proevers. Waar wordt de meeste koffie gedronken? Naast het werk is dat thuis. Onbewust wordt de koffie in de smaaktest met de koffie thuis vergeleken. Het oordeel van de proever zegt dus meer over de koffie thuis dan over die op het werk. Dat geldt dubbel zo hard als u medewerkers niet blind laat proeven en hun oog valt op de al dan niet vertrouwde merknaam.

3. Cijfers geven is een statistische nachtmerrie

Onze koffieleverancier beoordelen we met een cijfer tussen de 0 en de 10. Hij moet minstens een 7 scoren, want het cijfer 7 staat voor ‘goed’. Maar wie iets weet van statistiek, weet ook dat mensen niet snel een 7 of hoger geven. Het resultaat is, dat veel koffieleveranciers de lat niet halen. Bovendien ligt het speelveld verbijsterend dicht op elkaar. Daarom legt de smaak van koffie bij de beoordeling van koffieleveranciers uiteindelijk weinig gewicht in de schaal. En daar hadden we nu net die smaaktest voor in het leven geroepen...

Hoe moet het dan wel?

Een gedegen voorbereiding is cruciaal. Als u de medewerkers zo graag bij het selectieproces wilt betrekken, neem ze dan ook serieus en bereid de smaaktest grondig voor. Werk een beoordelingssystematiek uit die hout snijdt, en ga na of er geen ongewenste neveneffecten zijn. Anders is de smaaktest een wassen neus en krijgt de aanbestedende dienst er terecht de schuld van dat de koffie niet lekker is.

En, moet het wel?

Betrokkenheid creëren, draagvlak krijgen, inspraak bij inkoop bewerkstelligen, of de besluitvorming transparant maken. Het zijn allemaal argumenten die gebruikt worden als de smaaktest in een koffieaanbesteding aan de orde komt.

Maar, moet je eigenlijk wel zo nodig de mening van de medewerkers vragen? Waarom doe je dat? Doe je dat ook als je een nieuw schoonmaakbedrijf zoekt? Of een nieuwe cateraar? Wat is het verschil?

Heeft u een suggestie voor het beoordelen van de smaak van koffie? Of een helder antwoord waarom er smaaktesten gehouden worden? Laat het me weten! Ik deel uw oplossing graag zodat andere lezers ervan kunnen profiteren.

Koffie
Octavia

Octavia Siertsema

Aanbestedingsspecialist | Bid/Tendermanager | Auteur 'Handboek inschrijven op aanbestedingen' | Podcaster