Vanaf 2026 worden Nederlandse gemeenten geconfronteerd met een financieel ravijn. Door een vermindering van de rijksbijdrage met maar liefst €2,5 miljard komen veel gemeenten voor grote uitdagingen te staan. Deze daling is het gevolg van een aangekondigde korting op het gemeentefonds door het vorige kabinet, zonder dat een nieuwe financieringssystematiek is ingevoerd. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor tal van essentiële diensten, zoals jeugdzorg, infrastructuur, onderwijs en sociale programma's. Met minder financiële middelen wordt het steeds lastiger om deze diensten op peil te houden.
Hoewel de opschalingskorting – die gemeenten zou moeten stimuleren om efficiënter te opereren – vanaf 2026 wordt geschrapt, levert dit slechts een beperkte compensatie op. Gemeenten blijven aankijken tegen een gezamenlijk tekort van €2,6 miljard. Sommige gemeenten overwegen daarom hun eigen inkomsten te verhogen, bijvoorbeeld door een verhoging van de onroerendezaakbelasting (OZB), terwijl anderen kritisch kijken naar hun uitgaven en inkoopstrategieën.
Slim inkopen, slimmer besparen
Inkoop is voor gemeenten niet alleen een kwestie van het selecteren van de goedkoopste aanbieder, maar vooral van strategisch samenwerken en langetermijnvoordelen realiseren. Door gezamenlijke inkooptrajecten kunnen gemeenten schaalvoordelen benutten en kosten reduceren. Een goed voorbeeld hiervan is de inkoop van ICT- en telecomdiensten via gezamenlijke trajecten, waarbij besparingen van 20 tot 90 procent worden gerealiseerd.
Daarnaast zorgt professioneel contractmanagement ervoor dat afspraken met leveranciers niet alleen scherp worden ingekocht, maar ook gedurende de looptijd van het contract worden bewaakt. Dit voorkomt onnodige kosten, tegenvallende prestaties en juridische conflicten.
Samen sterker in de zorg
Een van de grootste uitgavenposten van gemeenten is het sociaal domein, waaronder jeugdzorg en ouderenzorg vallen. Slim contractmanagement helpt hier niet alleen bij het beheersen van kosten, maar ook bij het verbeteren van de kwaliteit van zorg. Door goed leveranciersmanagement en duidelijke afspraken over prestaties kunnen gemeenten blijven zorgen voor hun inwoners zonder dat de kosten de pan uit rijzen.
De sleutel tot succes in 2026 en verder
Het ravijnjaar 2026 mag dan een financiële uitdaging vormen, het biedt ook een kans om processen slimmer in te richten. Gemeenten die inkoop en contractmanagement als strategisch instrument omarmen, kunnen niet alleen besparen, maar ook de kwaliteit van dienstverlening waarborgen. Dit vereist echter een proactieve houding: meer samenwerking tussen gemeenten, scherpere contractafspraken en een focus op duurzame langetermijnoplossingen.
Kortom, inkoop en contractmanagement zijn niet alleen ondersteunende functies binnen gemeenten, maar juist de sleutel tot financieel en maatschappelijk succes. Laten we 2026 niet als een valkuil zien, maar als een kans om samen sterker te worden.
